Vastgoedsector zit midden in een transitie

Focus verschuift naar duurzaamheid, flexibiliteit en toekomstbestendigheid

De vastgoedsector zit in 2025 midden in een transitie. Waar de markt jarenlang vooral draaide om groei, rendement en snelle transacties, is de focus verschoven naar duurzaamheid, flexibiliteit en toekomstbestendigheid. De veranderende economie, aangescherpte wet en regelgeving, en de toenemende druk vanuit de maatschappij zorgen ervoor dat vastgoedprofessionals op alle fronten moeten meebewegen.

In Noord en Zuid-Holland, en in delen van de provincie Utrecht, wordt deze dynamiek sterk gevoeld. Van de grote steden tot de kleinere kernen: de vraag naar woningen blijft hoog, maar tegelijkertijd is er een groeiend tekort aan bouwlocaties en vakmensen. Bovendien spelen stikstofbeperkingen, hoge rente en stijgende bouwkosten een rol. Dat maakt het realiseren van nieuwe projecten uitdagender dan ooit.

Creatieve hubs

Tegelijkertijd ontstaat er een nieuwe realiteit: bestaande gebouwen worden steeds vaker herontwikkeld. Oude kantoorpanden krijgen een woonfunctie, leegstaande winkelruimtes worden getransformeerd tot creatieve hubs en verouderde bedrijfspanden maken plaats voor energiezuinige bedrijfsverzamelgebouwen. De nadruk ligt op circulair bouwen, het reduceren van CO2 -uitstoot en het toekomstbestendig maken van vastgoed.

Ook de technologische ontwikkeling is een belangrijke motor achter deze verandering. Slimme installaties, energiemanagementsystemen en innovatieve bouwmaterialen maken vastgoed niet alleen duurzamer, maar ook efficiënter in gebruik. Gebouwautomatisering, slimme sensoren en energiedelen worden in rap tempo gemeengoed. Ondernemers in de bouw, installatie en projectontwikkeling moeten daardoor blijven innoveren om concurrerend te blijven.

Veranderende vraag

In deze speciale editie van INTO business spreken we drie regionale ondernemers die ieder op hun eigen manier midden in deze transitie staan. Zij delen hun visie op de uitdagingen en kansen in de huidige markt. Hoe kijken zij naar de veranderende vraag, hoe gaan zij om met nieuwe regels en welke rol speelt innovatie in hun dagelijkse praktijk?

'Gebouwen energiezuinig maken met gevelisolatie'

Björn Pickkers, directeur Pickkers Afbouw in Wormer

∎ De vastgoedmarkt staat onder druk door hoge rente, strengere regelgeving (zoals de Omgevingswet_ en verduurzamingsplichten. Hoe beïnvloedt dit jouw bedrijfsvoering en investeringsstrategie?

“Als notariskantoor begeleiden wij veel vastgoedtransacties. De verduurzamingsplicht wordt een steeds belangrijker aspect voor de ondernemers die wij bijstaan. Denk bijvoorbeeld aan modellen, waarbij de hoogte van de rente afhankelijk gesteld is van de energiezuinigheid van een pand, waardoor eigenaren verplicht worden om te verduurzamen. Vanwege wet en regelgeving investeren wijzelf niet in vastgoed, maar we overwegen nog om zonnepanelen aan te laten brengen.”

∎ De vraag naar verduurzaming – van isolatie tot energieneutrale installaties – groeit snel. Welke innovaties of oplossingen zie jij als kansrijk om gebouwen in onze regio toekomstbestendig te maken?

“Denk aan isolatievoorzieningen en alternatieven zoals warmtepompen, WTW- en WKO-installaties. In sommige wijken wordt stadsverwarming aangelegd. De aanleg van zonnepanelen wordt steeds vaker toegepast. Ook zijn er subsidiemogelijkheden vanuit de overheid. Wij hebben ons pand verder verduurzaamd door middel van airconditioning, die ook ’s winters kan verwarmen.”

∎ Herontwikkeling en transformatie van bestaande panden worden steeds belangrijker door ruimtegebrek. Welke rol speelt jouw bedrijf in dit proces en hoe zie jij de samenwerking tussen partijen in de regio?

“Wij hebben een kantoor in Alkmaar en in Amsterdam. In Amsterdam concentreert zich onze vastgoed adviestak. Team Real Estate team adviseert gemeenten, maar ook projectontwikkelaars en bouwondernemingen. Wij worden steeds vaker gevraagd om aan tafel aan te schuiven als vastgoednotaris. Wij willen dat in een vroeg stadium van het proces ook doen, zodat we op juridisch vlak zaken kunnen bijschaven. Plannen die gemaakt worden, moeten juridisch gezien haalbaar en uitvoerbaar zijn. Er ligt een belangrijke taak om met elkaar aan tafel te blijven zitten. Juristen, bouwers, netbeheerders, architecten en gemeenten hebben een gemeenschappelijke taak, namelijk gezamenlijk de overspannen woningmarkt te lijf gaan.”

'Ons werk draait steeds meer om het begeleiden van financiële afwegingen'

Jerrie Bruins, Smart VVE Beheer, gevestigd in Broek op Langedijk

∎ Hoe beïnvloedt de huidige markt jullie werk bij de VvE’s?

“We zien dat onderhoud en verduurzaming fors duurder zijn geworden. De beschikbaarheid van bedrijven is lastig. Overal tekort aan personeel en teveel werk. De kosten van schilderwerk, dakrenovaties en installaties lopen soms wel 30-40% op. Veel VvE’s hebben daar simpelweg niet genoeg reserves voor, omdat de MJOP’s (Meerjarenonderhoudsplan) gemiddeld één keer in de vijf jaar gereviseerd worden. Dat betekent stevige gesprekken in de ALV: ledenbijdragen verhogen, want noodzakelijke projecten uitstellen ziet uiteindelijk niemand zitten. De kans dat het dan nog duurder wordt, is groot natuurlijk. Ons werk draait daardoor steeds meer om het begeleiden van de financiële afwegingen.”

∎ Welke oplossingen en innovaties zie je als kansrijk?

“Het meest kansrijk is onderhoud combineren met verduurzaming. Als een dak vervangen moet worden, kijken we direct naar isolatie en zonnepanelen. Zo maak je van een kostenpost ook een investering. Subsidies en financieringsmogelijkheden, zoals via het Warmtefonds, helpen. We hebben hier een mooi aantal succesvolle projecten weten af te ronden. De echte uitdaging ligt in besluitvorming: hoe krijg je alle/genoeg eigenaren mee? Met name de spelregels bij financiering luisteren heel nauw. Daar ligt onze rol. We rekenen scenario’s door, leggen keuzes helder uit en zorgen voor draagvlak.”

∎ Welke rol speelt de VvE en hoe werken jullie samen in de regio?

“De VvE is vaak een mini-maatschappij: starters, senioren, beleggers – vaak allemaal met een ander belang. Wij zijn, samen met het bestuur, de verbinder. We zorgen dat iedereen gehoord wordt en dat besluiten gedragen worden. In de regio Noord-Holland Noord werken we daarbij steeds vaker samen met energiecoaches en adviseurs. Die samenwerking helpt om plannen concreet te maken én te financieren. Uiteindelijk draait het om toekomstbestendig wonen: gebouwen die betaalbaar, duurzaam en goed onderhouden zijn.”

'Energiebesparing vraagt om een gecoördineerde en gezamenlijke aanpak'

Maarten Oostermeyer, notaris en partner De Pagter Oostermeyer Notarissen / DPO Notarissen in Alkmaar en Amsterdam

∎ De vastgoedmarkt staat onder druk door hoge rente, strengere regelgeving (zoals de Omgevingswet_ en verduurzamingsplichten. Hoe beïnvloedt dit jouw bedrijfsvoering en investeringsstrategie?

“Als notariskantoor begeleiden wij veel vastgoedtransacties. De verduurzamingsplicht wordt een steeds belangrijker aspect voor de ondernemers die wij bijstaan. Denk bijvoorbeeld aan modellen, waarbij de hoogte van de rente afhankelijk gesteld is van de energiezuinigheid van een pand, waardoor eigenaren verplicht worden om te verduurzamen. Vanwege wet en regelgeving investeren wijzelf niet in vastgoed, maar we overwegen nog om zonnepanelen aan te laten brengen.”

∎ De vraag naar verduurzaming – van isolatie tot energieneutrale installaties – groeit snel. Welke innovaties of oplossingen zie jij als kansrijk om gebouwen in onze regio toekomstbestendig te maken?

“Denk aan isolatievoorzieningen en alternatieven zoals warmtepompen, WTW- en WKO-installaties. In sommige wijken wordt stadsverwarming aangelegd. De aanleg van zonnepanelen wordt steeds vaker toegepast. Ook zijn er subsidiemogelijkheden vanuit de overheid. Wij hebben ons pand verder verduurzaamd door middel van airconditioning, die ook ’s winters kan verwarmen.”

∎ Herontwikkeling en transformatie van bestaande panden worden steeds belangrijker door ruimtegebrek. Welke rol speelt jouw bedrijf in dit proces en hoe zie jij de samenwerking tussen partijen in de regio?

“Wij hebben een kantoor in Alkmaar en in Amsterdam. In Amsterdam concentreert zich onze vastgoed adviestak. Team Real Estate team adviseert gemeenten, maar ook projectontwikkelaars en bouwondernemingen. Wij worden steeds vaker gevraagd om aan tafel aan te schuiven als vastgoednotaris. Wij willen dat in een vroeg stadium van het proces ook doen, zodat we op juridisch vlak zaken kunnen bijschaven. Plannen die gemaakt worden, moeten juridisch gezien haalbaar en uitvoerbaar zijn. Er ligt een belangrijke taak om met elkaar aan tafel te blijven zitten. Juristen, bouwers, netbeheerders, architecten en gemeenten hebben een gemeenschappelijke taak, namelijk gezamenlijk de overspannen woningmarkt te lijf gaan.”